WITAMINA A - INFORMACJE OGÓLNE

 Należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Źródłem tej witaminy są zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. W produktach odzwierzęcych witamina A występuje w postaci retinolu oraz jego pochodnych, natomiast w przypadku źródeł roślinnych pod postacią karotenoidów (prowitaminy A). Karotenoidy są to barwniki dostępne w roślinach, są gorzej wykorzystywane przez organizm niż retinol, najważniejszym karotenoidem jest beta-karoten.

Witamina A odpowiada za:

- odbieranie bodźców wzrokowych w siatkówce oka
- integralność błon komórkowych
- funkcjonowanie komórek tkanki nabłonkowej
- wzrost tkanki nabłonkowej i innych komórek organizmu
- prawidłowy stan skóry, włosów, paznokci
- ochronę nabłonka układu oddechowego przed drobnoustrojami
- syntezę hormonów kory nadnerczy i i wydzielaniu tyroksyny z tarczycy
- zmniejsza ryzyko powstawania komórek nowotworowych

Źródło:http://www.witaminy.org.pl/witamina-a-retinol-betakaroten/

Niedobory witaminy A wynikają z zaburzeń w jej wchłanianiu, źle zbilansowanej diety, nadużywania alkoholu, palenia papierosów.

Skutki niedoboru witaminy A (hipowitaminoza):

- rogowacenie skóry
- kurza ślepota (niedowidzenie po zmierzchu)
- uszkodzenie błon śluzowych przewodu pokarmowego, dróg oddechowych i układu moczowego
- zmiany w układzie nerwowym
- zmniejszenie odporności na infekcje
- zahamowanie wzrostu
- zaburzenia w procesach reprodukcyjnych

Skutki nadmiaru witaminy A (hiperwitaminoza):

- pigmentacja i suchość skóry
- łamliwość paznokci i wypadanie włosów
- bóle stawów i kości
- powiększenie wątroby i śledziony
W przypadku ostrego zatrucia: bóle głowy, mdłości, wymioty, światłowstręt, drgawki.

Ciekawostka – w krajach, w których głównym składnikiem diety jest ryż, w celu uniknięcia niedoborów witaminy A, za pomocą inżynierii genetycznej wyprodukowany został tzw ryż złoty, wzbogacony w tę witaminę.

Cynk zwiększa przyswajanie witaminy A, jest również potrzebny aby wykorzystać zmagazynowaną witaminę. Z kolei selen wspomaga działanie beta-karotenu

Źródła: Gawęcki J. - "Witaminy", Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Przygoda B. - "Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw"