WITAMINA E - WŁAŚCIWOŚCI, DZIAŁANIE ORAZ WYSTĘPOWANIE

Witamina E  

Grupa organicznych związków chemicznych, w skład której wchodzą tokoferole i tokotrienole, występuje w pożywieniu w postaci 8 związków, rozpuszczalnych w tłuszczach steroli:

4 tokoferoli:
- alfa
- beta
- gamma
- delta

4 tokotrienoli:
- alfa
- beta
- gamma
- delta

Najbardziej rozpowszechniony jest α-tokoferol, jako jedyny wykazuje wysoką aktywność antyoksydacyjną w organizmie człowieka.
Witamina E jest czynnikiem zabezpieczającym przed bezpłodnością i zaburzeniami procesu rozmnażania się. Swoją nazwę tokoferol bierze z połączenia dwóch greckich słów: thokos - potomstwo, oraz phero - rodzę, niosę. Lekarze są zdania, że witamina E jest źródłem życia, witalności, energii, radości oraz chęci do życia. Witamina ta nie jest syntetyzowana przez człowieka i musi być dostarczana wraz z pożywieniem. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę E wynosi 8-13 mg (niektóre źródła podają nawet 10-30mg).

Występowanie witaminy E w przykładowych produktach spożywczych:

Rola w organizmie człowieka:

- obok witaminy C – główne źródło antyoksydantów;
- ochrona witaminy A – zapobiega jej utlenianiu;
- ochrona błon komórkowych;
- pomaga w procesie krzepnięcia krwi;
- hamuje utlenianie cholesterolu LDL – przeciwdziała tworzeniu blaszki miażdżycowej;
- zapobiega tworzeniu się skrzepów w naczyniach krwionośnych.

Niedobory witaminy E występują rzadko, pojawiają się prawie wyłącznie u wcześniaków prowadząc do niedokrwistości hemolitycznej. Inne skutki niedoboru witaminy E: rozdrażnienie, osłabienie zdolności koncentracji, zaburzenie funkcjonowania i osłabienie mięśni szkieletowych, rogowacenie i wczesne starzenie skóry, gorsze gojenie się ran, pogorszenie wzroku, niedokrwistość, bezpłodność, zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, obniżona aktywność seksualna u dorosłych. Dym tytoniowy powoduje degradację witaminy E.
Przedawkowanie może wystąpić praktycznie tylko podczas niewłaściwej suplementacji. Może prowadzić do krwawień i zmęczenia, objawami są: bóle głowy, zmęczenie i senność, osłabienie mięśni, zaburzenia jelitowe.

Produkty takie jak: oleje roślinne, margaryny i soki owocowe są często wzbogacane w witaminę E. Dodatek witaminy jest na poziomie 15% dziennej normy spożycia.
Tokoferole dodawane do pożywienia (zapobiegają jełczeniu tłuszczu) są oznaczone symbolami:

- E 306 – mieszanina tokoferoli,
- E 307 – alfa-tokoferol,
- E 308 – gamma-tokoferol,
- E 309 – delta-tokoferol.

Witamina E jest dobrze tolerowana przez człowieka i nie jest toksyczna. Jest dość odporna na działanie wysokich temperatur, jednak tokoferole są wrażliwe na działanie tlenu i promieni ultrafioletowych. Dlatego oleje i warzywa powinno się przechowywać w ciemnych pomieszczeniach